Quản trị nguồn nhân lực xanh và hành vi xanh của người lao động: Nghiên cứu vai trò trung gian của trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và môi trường tâm lý xanh tại Thành phố Cần Thơ
Từ khóa:
Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, quản trị nguồn nhân lực xanh, hành vi xanh tự nguyện, hành vi xanh nhiệm vụ, môi trường tâm lý xanhTóm tắt
Bài nghiên cứu này phân tích ảnh hưởng của Quản trị nguồn nhân lực xanh đến hành vi xanh của người lao động thông qua vai trò trung gian của trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và môi trường tâm lý xanh dựa trên số liệu khảo sát từ 160 người lao động. Hành vi xanh được nghiên cứu trên hai góc độ là hành vi xanh nhiệm vụ và hành vi xanh tự nguyện. Kết quả phân tích PLS-SEM cho thấy quản trị nguồn nhân lực xanh có ảnh hưởng tích cực trực tiếp và gián tiếp thông qua nhân tố môi trường tâm lý xanh đến hai loại hành vi xanh của người lao động. Trong khi đó, nhân tố trách nhiệm xã hội chỉ được ghi nhận có ảnh hưởng trung gian đến mối quan hệ giữa quản trị nguồn nhân lực xanh và hành vi xanh tự nguyện. Ngoài ra, bằng chứng thống kê còn cho thấy quản trị nguồn nhân lực xanh có ảnh hưởng tích cực đến trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và môi trường tâm lí xanh. Trên cơ sở đó, một số hàm ý quản trị được đề xuất nhằm thúc đẩy quản trị nguồn nhân lực xanh và tăng cường hành vi xanh của người lao động.
Tài liệu tham khảo
Chaudhary, R. (2020), ‘Green human resource management and employee green behavior: An empirical analysis’, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 27(2), 630-641.
Cheema, S. & Javed, F. (2017), ‘The effects of corporate social responsibility toward green human resource management: The mediating role of sustainable environment’, Cogent Business & Management, 4(1), p.1310012.
Darvishmotevali, M. & Altinay, L. (2022), ‘Green HRM, environmental awareness and green behaviors: The moderating role of servant leadership’, Tourism Management, 88, p.104401.
Dumont, J., Shen, J. & Deng, X. (2017), ‘Effects of green HRM practices on employee workplace green behavior: The role of psychological green climate and employee green values’, Human Resource Management, 56(4), 613-627.
Dư Thị Chung (2020), ‘So sánh CB-SEM và PLS-SEM trong kiểm định mô hinh đô lường tính đổi mới của người tiêu dùng tại Thành phố Hồ Chí Minh’, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 56(4D), 178-189.
Freitas, W.R.D.S., Caldeira-Oliveira, J.H., Teixeira, A.A., Stefanelli, N.O. & Teixeira, T.B. (2020), ‘Green human resource management and corporate social responsibility: Evidence from Brazilian firms’, Benchmarking: An International Journal, 27(4), 1551-1569.
Hair, J.F.J, Anderson, R.E, Tatham, R.L. & Black, W.C. (1998), Multivariate Data Analysis, Prentice-Hall International, Inc.
Hair, J.F., Matthews, L.M., Matthews, R.L. & Sarstedt, M. (2017), ‘PLS-SEM or CB-SEM: Updated guidelines on which method to use’, International Journal of Multivariate Data Analysis, 1(2), 107-123.
Hoyle, R.H. (1995), ‘The structural equation modeling approach: Basic concepts and fundamental issues’, In Structural equation modeling: Concepts, issues, and applications, Hoyle, R.H. (Ed.), Sage Publications, Inc., 1-15.
Khan, M.A.S., Jianguo, D., Ali, M., Saleem, S. & Usman, M. (2019), ‘Interrelations between ethical leadership, green psychological climate, and organizational environmental citizenship behavior: A moderated mediation model’, Frontiers in Psychology, 10, p.1977.
Khánh Linh (2022), Cần Thơ: Phát triển kinh tế – xã hội thân thiện với môi trường, truy cập lần cuối ngày 14 tháng 10 năm 2022, từ <https://moitruong.net.vn/can-tho-phat-trien-kinh-te-xa-hoi-than-thien-voi-moi-truong-8638.html>.
Kim, Y.J., Kim, W.G., Choi, H.M. & Phetvaroon, K. (2019), ‘The effect of green human resource management on hotel employees’ eco-friendly behavior and environmental performance’, International Journal of Hospitality Management, 76, 83-93.
Nguyễn Thế Chinh & Lại Văn Mạnh (2021), Doanh nghiệp bảo vệ môi trường với tăng trưởng xanh và phát triển bền vững, truy cập lần cuối ngày 14 tháng 10 năm 2022, từ <https://tainguyenvamoitruong.vn/doanh-nghiep-bao-ve-moi-truong-voi-tang-truong-xanh-va-phat-trien-ben-vung-cid1494.html>.
Norton, T.A., Zacher, H. & Ashkanasy, N.M. (2014), ‘Organisational sustainability policies and employee green behaviour: The mediating role of work climate perceptions’, Journal of Environmental Psychology, 38, 49-54.
Norton, T.A., Zacher, H., Parker, S.L. & Ashkanasy, N.M. (2017), ‘Bridging the gap between green behavioral intentions and employee green behavior: The role of green psychological climate’, Journal of Organizational Behavior, 38(7), 996-1015.
Pham, N.T., Thanh, T.V., Tučková, Z. & Thuy, V.T.N. (2020), ‘The role of green human resource management in driving hotel’s environmental performance: Interaction and mediation analysis’, International Journal of Hospitality Management, 88, p.102392.
Phạm Thị Cẩm Anh & Tăng Văn Nghĩa (2020), ‘Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong việc bảo vệ môi trường và ảnh hưởng của nó tới hành vi của người tiêu dùng’, Tạp chí Quản lý và Kinh tế quốc tế, 125, 71-79.
Sabokro, M., Masud, M.M. & Kayedian, A. (2021), ‘The effect of green human resources management on corporate social responsibility, green psychological climate and employees’ green behavior’, Journal of Cleaner Production, 313, p.127963.
Saeed, B.B., Afsar, B., Hafeez, S., Khan, I., Tahir, M. & Afridi, M.A. (2019), ‘Promoting employee's proenvironmental behavior through green human resource management practices’, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 26(2), 424-438.
Tuấn Hà (2021), Một số thiệt hại kinh tế do ô nhiễm môi trường gây nên, truy cập lần cuối ngày 20 tháng 9 năm 2022, từ <https://moitruongvaxahoi.vn/mot-so-thiet-hai-kinh-te-do-o-nhiem-moi-truong-gay-nen-407366545.html>.
Úbeda-García, M., Claver-Cortés, E., Marco-Lajara, B. & Zaragoza-Sáez, P. (2021), ‘Corporate social responsibility and firm performance in the hotel industry. The mediating role of green human resource management and environmental outcomes’, Journal of Business Research, 123, 57-69.
Zhang, Y., Luo, Y., Zhang, X. & Zhao, J. (2019), ‘How green human resource management can promote green employee behavior in China: A technology acceptance model perspective’, Sustainability, 11(19), p.5408.
Zhou, S., Zhang, D., Lyu, C. & Zhang, H. (2018), ‘Does seeing “mind acts upon mind” affect green psychological climate and green product development performance? The role of matching between green transformational leadership and individual green values’, Sustainability, 10(9), p.3206.
Zhu, J., Tang, W., Wang, H. & Chen, Y. (2021), ‘The influence of green human resource management on employee green behavior—a study on the mediating effect of environmental belief and green organizational identity’, Sustainability, 13(8), p.4544.
