Tác động của đô thị hóa đến bất bình đẳng thu nhập: Nghiên cứu với dữ liệu cấp tỉnh ở Việt Nam
Từ khóa:
Đô thị hóa, bất bình đẳng thu nhập, mối quan hệ chữ U ngược, KuznetsTóm tắt
Nghiên cứu này đánh giá tác động của đô thị hóa đến bất bình đẳng thu nhập ở Việt Nam với dữ liệu của 63 tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương trong giai đoạn 2015-2019. Kết quả từ mô hình tác động cố định cho thấy tồn tại mối quan hệ chữ U ngược giữa mức độ đô thị hóa và bất bình đẳng thu nhập ở Việt Nam. Đô thị hóa trong giai đoạn đầu làm gia tăng bất bình đẳng thu nhập, tuy nhiên sau khi vượt qua một ngưỡng nhất định, đô thị hóa làm giảm bất bình đẳng. Nghiên cứu này cho thấy bất bình đẳng ở các tỉnh của Việt Nam có xu hướng giảm xuống khi tỷ lệ đô thị hóa vượt qua ngưỡng khoảng 35,18%. Tỷ lệ này thấp hơn rất nhiều so với kết quả ở một số nghiên cứu trên thế giới, cho thấy quá trình đô thị hóa ở Việt Nam có tính bao trùm khá cao. Tuy nhiên với tỷ lệ đô thị hóa đang tương đối thấp ở nhiều tỉnh thành, đẩy mạnh đô thị hóa trong thời gian tới có nguy cơ làm gia tăng bất bình đẳng ở Việt Nam. Kết quả có được hàm ý rằng các chính sách hướng tới giảm bất bình đẳng thu nhập cần phù hợp với giai đoạn đô thị hóa ở các địa phương.
Tài liệu tham khảo
Adams, S., & Klobodu, E. K. M. (2019), 'Urbanization, economic structure, political regime, and income inequality', Social Indicators Research, 142, 971-995.
Ali, I. M. A., Attiaoui, I., Khalfaoui, R., & Tiwari, A. K. (2022), 'The effect of urbanization and industrialization on income inequality: an analysis based on the method of moments quantile regression', Social Indicators Research, 161 (1), 29-50.
Angeles, L. (2010), 'An alternative test of Kuznets’ hypothesis', The Journal of Economic Inequality, 8, 463-473.
Bộ Chính trị (2022). Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/01/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, ban hành ngày 24 tháng 01 năm 2022.
Castells-Quintana, D., Ramos Lobo, R., & Royuela Mora, V. (2015), 'Inequality in European regions: Recent trends and determinants', Review of Regional Research, 35(2),123-146.
Cheng, X., Zhang, M., Xu, J., Xu, J., & Tang, D. (2023), 'Research on the Impact of Sustainable Urbanization on Urban Rural Income Disparity in China', Sustainability, 15(6), 5274.
Chiu, R. L. (2012), 'Urban sustainability and the urban forms of China's leading mega cities: Beijing, Shanghai and Guangzhou', Urban Policy and Research, 30(4), 359-383.
Chong, A., & Gradstein, M. (2007), 'Inequality and institutions', The review of Economics and Statistics, 89(3), 454-465.
Ha, N. M., Le, N. D., & Trung-Kien, P. (2019), 'The impact of urbanization on income inequality: A study in Vietnam', Journal of Risk and Financial Management, 12(3), 146, doi.org/10.3390/jrfm12030146.
Harris, J. R., & Todaro, M. P. (1970), 'Migration, unemployment, and development: A two-sector analysis', The American Economic Review, 60(1), 126–142.
He, L., & Zhang, X. (2022), 'The distribution effect of urbanization: Theoretical deduction and evidence from China', Habitat International, 123, 102544.
International Growth Centre (2017), Urbanisation, growth and poverty reduction: The role of secondary towns, London, England.
Kuznets, S. (1955), 'Economic growth and income inequality', The American Economic Review, XLV(One), 1-28.
Lewis, W. A. (1954), 'Economic development with unlimited supplies of labour', The Manchester School, 22 (2), 139-191, doi.org/10.1111/j.1467-9957.1954.tb00021.x.
Loorbach, D., & Shiroyama, H. (2016), The Challenge of Sustainable Urban Development and Transforming Cities, In: Governance of Urban Sustainability Transitions. Theory and Practice of Urban Sustainability Transitions, Springer, Tokyo, doi.org/10.1007/978-4-431-55426-4_1.
Mahumane, G., & Mulder, P. (2022), 'Urbanization of energy poverty? The case of Mozambique', Renewable and Sustainable Energy Reviews, 159, 112089.
Maket, I., Kanó, I. S., & Vas, Z. (2023), 'Urban Agglomeration and Income Inequality: Is Kuznets Hypothesis Valid for Sub-Saharan Africa?', Social Indicators Research, 170(3), 933-953.
Nguyễn Tố Lăng (2021), 'Nhận diện vấn đề đô thị và quản lý phát triển đô thị khi đất nước dần trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại', Tạp chí Cộng sản, truy cập lần cuối ngày 02 tháng 01 năm 2023, từ <https://www.tapchicongsan.org.vn/media-story/-/asset_publisher/V8hhp4dK31Gf/content/nhan-dien-van-de-do-thi-va-quan-ly-phat-trien-do-thi-khi-dat-nuoc-dan-tro-thanh-nuoc-cong-nghiep-theo-huong-hien-dai-ky--1>.
Nguyễn Thị Hoài Thu, Hồ Thị Hoa, Nguyễn Minh Tiến & Đỗ Hồng Anh (2022), 'Phân tích thực trạng bất bình đẳng trong phân phối thu nhập ở Việt Nam bằng phương pháp phân rã Gini theo nguồn thu nhập', Kinh tế và Dự báo, 21(811), 51-54.
Oyvat, C. (2016), 'Agrarian structures, urbanization, and inequality', World Development, 83, 207-230.
Phi Long (2022), Internet Day 2022: Người dùng Internet Việt Nam đạt hơn 70% dân số sau 25 năm, truy cập lần cuối ngày 02 tháng 02 năm 2023, từ <https://vtv.vn/cong-nghe/internet-day-2022-nguoi-dung-internet-viet-nam-dat-hon-70-dan-so-sau-25-nam-2022120411142802.htm>.
Sagala, P., Akita, T., & Yusuf, A. A. (2014), 'Urbanization and expenditure inequality in Indonesia: Testing the Kuznets hypothesis with provincial panel data', Letters in Spatial and Resource Sciences, 7, 133-147.
Sulemana, I., Nketiah-Amponsah, E., Codjoe, E. A., & Andoh, J. A. N. (2019), 'Urbanization and income inequality in Sub-Saharan Africa', Sustainable cities and society, 48, 101544.
Trần Thị Lan Anh (2022), Phát triển đô thị Việt Nam – những vấn đề đặt ra trong giai đoạn tới, truy cập lần cuối ngày 12 tháng 02 năm 2023, từ <https://moc.gov.vn/tl/tin-tuc/74077/phat-trien-do-thi-viet-nam-nhung-van-de-dat-ra-trong-giai-doan-toi.aspx>.
United Nations (2020), World social report 2020: Inequality in a rapidly changing world, United Nations publication.
Wu, D., & Rao, P. (2017), 'Urbanization and income inequality in China: An empirical investigation at provincial level', Social Indicators Research, 131, 189-214.
