Ảnh hưởng của chuyển đổi số đến hành vi tránh thuế của các doanh nghiệp tại Việt Nam
Từ khóa:
Chuyển đổi số, Chênh lệch lợi nhuận kế toán và thu nhập tính thuế, Đo lường tránh thuế, Tránh thuếTóm tắt
Nghiên cứu tập trung vào tác động của chuyển đổi số đến tình trạng tránh thuế của doanh nghiệp. Dữ liệu gồm 912 quan sát thu thập từ FiinPro và báo cáo thường niên của 153 công ty phi tài chính niêm yết trên hai sàn chứng khoán Việt Nam HOSE và HNX trong giai đoạn từ năm 2018 - 2023. Sử dụng phương pháp hồi quy GMM 2 bước, kết quả nghiên cứu cho thấy mức độ chuyển đổi số của doanh nghiệp càng cao thì mức độ tránh thuế càng thấp. Dựa trên kết quả định lượng, nhóm nghiên cứu đề xuất một số khuyến nghị đối với các cơ quan quản lý và các doanh nghiệp nhằm đảm bảo doanh thu thuế bền vững và tăng cường năng lực chuyển đổi số.
Tài liệu tham khảo
Ahdiyah, A., & Triyanto, D. N. (2021), ‘Impact of financial distress, firm size, fixed asset intensity, and inventory intensity on tax aggressiveness’, Journal of Accounting Auditing and Business, 4(2), 49-59.
Aminah, A., Chairina, C., & Sari, Y. Y. (2018), ‘The Influence of Company Size, Fixed Asset Intensity, Leverage, Profitability, and Political Connection To Tax Avoidance’, AFEBI Accounting Review, 2(02), 30-43.
Anggraini, A., & Indawati. (2022), ‘Company size moderates capital intensity, sales growth, and managerial ownership on tax avoidance’, Scientific Journal of Reflection: Economic, Accounting, Management and Business, 5(2), 271–283, DOI: 10.37481/sjr.v5i2.462.
Arellano, M., & Bond, S. (1991), ‘Some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations’, The Review of Economic Studies, 58(2), 277-297.
Baum, C. F., Schaffer, M. E., & Stillman, S. (2003), ‘Instrumental Variables and GMM: Estimation and testing’, The Stata Journal Promoting Communications on Statistics and Stata, 3(1), 1–31. DOI: 10.1177/1536867x0300300101.
Beasley, M. S. (1996), ‘An empirical analysis of the relation between the board of director composition and financial statement fraud’, Accounting review, 71(4), 443-465.
Bộ Xây dựng. (2024), Chuyển đổi số – Con đường đưa Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên mới, https://moc.gov.vn/vn/tin-tuc/1305/82304/chuyen-doi-so--con-duong-dua-viet-nam-but-pha-trong-ky-nguyen-moi.aspx
Chan, K. H., Mo, P. L., & Zhou, A. Y. (2013), ‘Government ownership, corporate governance and tax aggressiveness: evidence from China’, Accounting & Finance, 53(4), 1029-1051.
Chen, M., Zhao, K., & Jin, W. (2024), ‘Corporate digital transformation and tax avoidance’, Pacific-Basin Finance Journal, 85, 102400. DOI: 10.1016/j.pacfin.2024.102400.
Damayanty, P., & Putri, T. (2021), ‘The Effect of Corporate Governance on Tax Avoidance by Company Size as The Moderating Variable’, Proceedings of the 1st International Conference on Sustainable Management and Innovation, ICoSMI 2020, 136-151.
Deqiu, C., & Qing, H. (2023), ‘Corporate governance research in the digital economy: New paradigms and frontiers of practice’, Journal of Management World, 2023(2), 97-124.
Edwards, A., Schwab, C., & Shevlin, T. (2016), ‘Financial constraints and cash tax savings’, The Accounting Review, 91(3), 859–881, DOI: 10.2308/accr-51282.
Francis, B. B., Hasan, I., Wu, Q., & Yan, M. (2014), ‘Are female CFOs less tax aggressive? Evidence from tax aggressiveness’, The Journal of the American Taxation Association, 36(2), 171-202.
Frankel, R., & Li, X. (2004), ‘Characteristics of a firm's information environment and the information asymmetry between insiders and outsiders’, Journal of accounting and economics, 37(2), 229-259.
Gaertner, F. (2014), ‘CEO After-Tax Compensation Incentives and Corporate Tax Avoidance’, Contemporary Accounting Research, 31(4), 1077-1102, DOI: 10.1111/1911-3846.12058.
Hansen, L. P. (1982), ‘Large sample properties of generalized method of moments estimators’, Econometrica: Journal of the Econometric Society, 50(4), 1029-1054.
Hutajulu, A., & Hutabarat, F. M. (2020), ‘The Mediating Effect of Solvency in the Relationship Between Capital Structure and Return On Equity’, Scientific Journal of Management, Business and Accounting, 10(2), 204–213.
Lestari, D. N. N., & Kholid, M. N. (2024), ‘Digital transformation and tax avoidance of the Indonesian basic materials and energy sector’, Akurasi: Jurnal Studi Akuntansi dan Keuangan, 7(1), 51-66, DOI: 10.29303/akurasi.v7i1.477.
Liu, H., Zhu, J., & Cheng, H. (2024), ‘Enterprise digital transformation’s impact on stock liquidity: A corporate governance perspective’, PLOS ONE, 19(3). DOI: 10.1371/journal.pone.0293818.
Manzon Jr, G. B., & Plesko, G. A. (2001), ‘The relation between financial and tax reporting measures of income’, Tax L. Rev., 55, 175.
Nguyễn Công Phương (2024), ‘Đặc điểm công ty có ảnh hưởng đến tránh thuế ở các công ty phi tài chính niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam?’, Tạp chí Kinh tế và Phát triển, 324, 19-27.
Pham, M. T., Van Nguyen, L., & Nguyen, T. T. M. (2024), ‘The Effect of Corporate Governance on Tax Avoidance: Evidence from Listed Firms in Vietnam’, Economic Insights-Trends & Challenges, 13(2), 1-15, DOI: 10.51865/EITC.2024.02.01
Phan Gia Quyền (2017), ‘Mối quan hệ giữa sở hữu nhà nước và sự né tránh thuế của các doanh nghiệp Việt Nam’, Tạp chí khoa học Đại học Mở thành phố Hồ Chí Minh - Kinh tế và Quản trị kinh doanh, 12(1), 204-214.
Qi, H., & Li, M. (2023), ‘The impact of media attention on corporate tax avoidance: A study based on Chinese A-share listed companies’, Finance Research Letters, 58, 104594.
Rahmayani, M. W., Riyadi, W., & Ginanjar, Y. (2021), ‘Pengaruh return on assets, debt to equity ratio, proporsi dewan komisaris independen dan ukuran perusahaan terhadap tax avoidance’, Coopetition: Jurnal Ilmiah Manajemen, 12(1), 119–130. DOI: 10.32670/coopetition.v12i1.311.
Rego, S. O., & Wilson, R. (2012), ‘Equity risk incentives and corporate tax aggressiveness’, Journal of Accounting Research, 50(3), 775-810, DOI: 10.1111/j.1475-679X.2012.00438.x.
Shen, Z., Zhang, R., & Li, P. (2024), ‘Local government debt and corporate tax avoidance: Evidence from China’, International Review of Economics & Finance, 93, 985–1000, DOI: 10.1016/j.iref.2024.03.069
Thủ tướng Chính phủ (2020), Quyết định số 749/QĐ-TTg: Phê duyệt "Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” ban hành ngày 03 tháng 6 năm 2020.
Tiantian, G., Hailin, C., Zhou, X., Ai, S., & Siyao, W. (2023), ‘Does corporate digital transformation affect the level of corporate tax avoidance? Empirical evidence from Chinese listed tourism companies’, Finance Research Letters, 57, 104271.
Unerman, J. (2000), ‘Methodological issues ‐ Reflections on quantification in corporate social reporting content analysis’, Accounting Auditing & Accountability Journal, 13(5), 667–681, DOI: 10.1108/09513570010353756.
Vo, D. H., Vo, A. T., Dinh, C. T. H., & Tran, N. P. (2024), ‘Corporate restructuring and firm performance in Vietnam: The moderating role of digital transformation’, Plos one, 19(5), e0303491.
Wahyuni, L., Fahada, R., & Atmaja, B. (2019), ‘The effect of business strategy, leverage, profitability and sales growth on tax avoidance’, Indonesian Management and Accounting Research, 16(2), 66-80.
Wang, X. Y., Ouyang, C. Y., & Shi, Z. Y. (2018), ‘Controlling shareholder’s shares pledge, the risk of losing control rights and tax avoidance’, Economic Research Journal, 53(1), 138-152.
Watts, R. L., & Zimmerman, J. L. (1986), Positive accounting theory, Englewood Cliffs, NJ:: Prentice-Hall.
Xie, K., & Huang, W. (2023), ‘The Impact of Digital Transformation on Corporate Tax Avoidance: Evidence from China’, Discrete Dynamics in Nature and Society, 2023(1), 8597326.
Zhang, Q., & She, J. (2024), ‘Digital transformation and corporate tax avoidance: An analysis based on multiple perspectives and mechanisms’, PloS one, 19(9), e0310241.
Zhao, X., Sun, X., Zhao, L., & Xing, Y. (2022), ‘Can the digital transformation of manufacturing enterprises promote enterprise innovation?’, Business Process Management Journal, 28(4), 960–982, DOI: 10.1108/bpmj-01-2022-0018.
Zhou, S., Zhou, P., & Ji, H. (2022), ‘Can digital transformation alleviate corporate tax stickiness: The mediation effect of tax avoidance’, Technological Forecasting and Social Change, 184, 122028.
