Ảnh hưởng nhận thức của nhân viên về trách nhiệm xã hội doanh nghiệp đến sự hài lòng trong công việc: Nghiên cứu nhân viên giao hàng chặng cuối tại Hà Nội
DOI:
https://doi.org/10.33301/JED.VI.2494Từ khóa:
Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp, sự hài lòng với công việc, giao hàng chặng cuốiTóm tắt
Bài viết phân tích mối quan hệ giữa nhận thức của nhân viên về trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) và sự hài lòng trong công việc, tập trung vào đối tượng lao động giao hàng chặng cuối tại Hà Nội - nhóm lao động tự do đặc thù trong nền kinh tế số, có tính phi truyền thống, linh hoạt và phụ thuộc vào nền tảng công nghệ. Nghiên cứu sử dụng mô hình phân tích PLS-SEM trên 350 mẫu, kết quả chỉ ra nhận thức về trách nhiệm kinh tế, đạo đức và từ thiện có ảnh hưởng tích cực và có ý nghĩa thống kê; trong khi đó trách nhiệm pháp lý lại không ảnh hưởng đáng kể đến sự hài lòng trong công việc của nhân viên giao hàng chặng cuối. Từ đó, nhóm tác giả đề xuất khuyến nghị hướng đến thúc đẩy việc thực hiện CSR trong doanh nghiệp, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực giao hàng chặng cuối.
Tài liệu tham khảo
Alejandra Gonzalez-Perez, M. (2013). Corporate Social Responsibility and International Business: A Conceptual Overview. In International Business, Sustainability and Corporate Social Responsibility. Maria Alejandra Gonzalez-perez & Liam Leonard (ed.). Emerald Group Publishing Limited, 1-35.
Appiah, J. (2019). Community-based corporate social responsibility activities and employee job satisfaction in the U.S. hotel industry: An explanatory study. Journal of Hospitality and Tourism Management, 38, 140-148. https://doi.org/10.1016/j.jhtm.2019.01.002.
Ashforth, B. E. & Mael, F. (1989). Social Identity Theory and the Organization. Academy of Management Review, 14 (1), 20-39. https://doi.org/10.5465/amr.1989.4278999.
Bowling, N. A., & Hammond, G. D. (2008). A meta-analytic examination of the construct validity of the Michigan Organizational Assessment Questionnaire Job Satisfaction Subscale (MOAQ-JSS). Journal of Vocational Behavior, 73(1), 63–77. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2008.01.004.
Bredgaard, T. (2004). A comparison of Corporate Social Responsibility in different contexts. J0rgensen H., Knudsen H., Lind J.(eds.). Labour and employment regulation in Europe. PIE Lang.
Carroll, A. B. (1979). A Three-Dimensional Conceptual Model of Corporate Performance. Academy of Management Review, 4 (4), 497-505. https://doi.org/10.5465/amr.1979.4498296.
Carroll, A. B. (1991). The pyramid of corporate social responsibility: Toward the moral management of organizational stakeholders. Business Horizons, 34 (4), 39-48.
Činčalová, S. & Jeřábková, E. (2021). Employee’s perception of corporate social responsibility – Evidence from the Czech Republic. Eastern Review, 10, 25-38. https://doi.org/10.18778/1427-9657.10.03.
Davis, L. R. (2018). Employee Perceptions of Organizational Corporate Responsibility and Their Effect on Employee Organizational Commitment [Doctoral dissertation, University of Nevada, Las Vegas], Digital Scholarship@UNLV. https://doi.org/10.34917/14279052.
Farooq, M., Farooq, O. & Jasimuddin, S. M. (2014). Employees response to corporate social responsibility: Exploring the role of employees’ collectivist orientation. European Management Journal, 32 (6), 916-927. https://doi.org/10.1016/j.emj.2014.03.002.
Farooq, O., Rupp, D. E. & Farooq, M. (2017). The multiple pathways through which internal and external corporate social responsibility influence organizational identification and multifoci outcomes: The moderating role of cultural and social orientations. Academy of Management Journal, 60 (3), 954-985. https://doi.org/10.5465/amj.2014.0849.
Garriga, E. & Melé, D. (2004), 'Corporate Social Responsibility Theories: Mapping the Territory', Journal of Business Ethics, 53 (1), 51-71, https://doi.org/10.1023/B:BUSI.0000039399.90587.34.
Glavas, A. (2016). Corporate Social Responsibility and Organizational Psychology: An Integrative Review. Front Psychol, 7, 144. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2016.00144.
Herzberg, F., Mansner, B. & Snyderman, B. B. (1959). The Motivation to Work (2nd ed.). NY: John Wiley& Sons.
Hodinková, M. & Sadovský, Z. (2016). The benefits of corporate social responsibility introduction in small and medium-sized enterprises: a systematic review of the literature. Business: Theory and Practice, 17 (4), 345-352. https://doi.org/10.3846/btp.17.11130.
Judge, T. A., Thoresen, C. J., Bono, J. E. & Patton, G. K. (2001). The job satisfaction–job performance relationship: A qualitative and quantitative review. Psychological Bulletin. 127 (3), 376-407. https://doi.org/10.1037/0033-2909.127.3.376.
Kim, H.-R., Lee, M., Lee, H.-T. & Kim, N. (2010). Corporate Social Responsibility and Employee–Company Identification. Journal of Business Ethics, 95, 557-569. https://doi.org/10.1007/s10551-010-0440-2.
Kocher, E. (2021). Transnational Labour Law? “Corporate Social Responsibility” and the Law. In: Saage-Maaß, M., Zumbansen, P., Bader, M., Shahab, P. (eds) Transnational Legal Activism in Global Value Chains. Interdisciplinary Studies in Human Rights, vol 6. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-73835-8_11.
Lin-Hi, N., Gao-Urhahn, X., Biemann, T., & Koch‑Bayram, I. F. (2023). Internal CSR and blue-collar workers’ attitudes and behaviors in China: a combination of a cross-sectional study and a field experiment. Asian Bus Manage, 22, 1185–1213. https://doi.org/10.1057/s41291-022-00200-7
Locke, E. A. (1976). The nature and causes of job satisfaction. In M. D. Dunnette (Ed.), Handbook of industrial and organizational psychology (pp. 1297–1349). Chicago, IL: Rand McNally College Publishing Company.
Mai, N. K., Nguyen, A. K. T. & Nguyen, T. T. (2021). Implementation of Corporate Social Responsibility Strategy to Enhance Firm Reputation and Competitive Advantage. Journal of Competitiveness, 13 (4), 96-114. https://doi.org/10.7441/joc.2021.04.06.
Mishra, P. K. (2013). Job_Satisfaction. IOSR Journal Of Humanities And Social Science (IOSR-JHSS), 14 (5), 45-54.
Muhtar, M. H. I. & Wahyuni, S. (2023). The Mediating Role of Job Satisfaction and Organizational Commitment in Influencing Entrepreneurial Orientation, Compensation Structure, Organizational Culture on Employee Performance. European Journal of Business and Management Research, 8 (3), 348-352. https://doi.org/10.24018/ejbmr.2023.8.3.1993.
Newstrom, J. W. (2007). Organizational behavior: Human behavior at work (12th ed.). McGraw-Hill/Irwin.
Nga, V.T.B. (2021). Corporate Social Responsibility: Concept and Dimensions. VNU Journal Of Science: Policy And Management Studies, 37(2). https://doi.org/10.25073/2588-1116/vnupam.4303.
Nguyễn Thị Ngọc Phương & Đặng Như Ngà (2020). Tác động của trách nhiệm xã hội đến sự hài lòng, tin tưởng, gắn kết và cam kết của nhân viên với doanh nghiệp tại tỉnh Tiền Giang. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 56 (3D), 236-245. https://doi.org/10.22144/ctu.jvn.2020.073.
Nguyễn Vân Hà & Vương Thị Trang (2022). Mối quan hệ giữa trách nhiệm xã hội doanh nghiệp, sự hài lòng công việc và ý định nghỉ việc của người lao động tại các ngân hàng thương mại trên địa bàn Hà Nội. Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng, 247, 22-33.
Porter, M. E. & Kramer, M. R. (2011). Creating shared value. Harvard business review, 89 (1/2). 62-77.
Remisha, R. & Keerthi, S. (2025). A study on how legal compliance affects employee and organizational performance. International Journal Of Progressive Research In Engineering Management And Science, 5 (4), 335-359. https://doi.org/10.58257/IJPREMS39675.
Revathy, B. (2012). Corporate social responsibility: an implementation guide for business. Far East Journal of Psychology and Business, 6 (2), 15-31.
Sethi, S. P. (1975). Dimensions of Corporate Social Performance: An Analytical Framework. California Management Review, 17 (3), 58-64. https://doi.org/10.2307/41162149.
Tett, R. P. & Meyer, J. P. (1993). Job satisfaction, organizational commitment, turnover intention, and turnover: Path analyses based on meta-analytic findings. Personnel Psychology, 46 (2), 259-293. https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.1993.tb00874.x.
Valentine, S. & Fleischman, G. (2008). Ethics Programs, Perceived Corporate Social Responsibility and Job Satisfaction. Journal of Business Ethics, 77 (2), 159-172. https://doi.org/10.1007/s10551-006-9306-z.
Vroom, V. H. (1964). Work and motivation. John Wiley & Sons, New York.
Wan, Z., Zhang, L., Wang, L., & Zhang, F. (2024). Navigating autonomy: unraveling the dual influence of job autonomy on workplace well-being in the gig economy. Frontiers in psychology, 15, 1369495. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2024.1369495.
Yadav, R. S., Dash, S. S., Chakraborty, S. & Kumar, M. (2018). Perceived CSR and Corporate Reputation: The Mediating Role of Employee Trust. Vikalpa: The Journal for Decision Makers, 43 (3), 139-151. https://doi.org/10.1177/0256090918794823.
You, C.-S., Huang, C.-C., Wang, H.-B., Liu, K.-N., Lin, C.-H. & Tseng, J.-S. (2013). The relationship between corporate social responsibility, job satisfaction and organizational commitment. The International Journal of Organizational Innovation 5(4), 65-77.
