Cải thiện tiếp cận các nguồn lực để thúc đẩy sở hữu công nghiệp
DOI:
https://doi.org/10.33301/JED.VI.2617Từ khóa:
Tiếp cận nguồn lực, Sở hữu công nghiệp, Đổi mới sáng tạo, Việt NamTóm tắt
Để khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực tăng trưởng nhanh và bền vững, cần cải thiện môi trường kinh doanh, đặc biệt là tiếp cận các nguồn lực để thúc đẩy sở hữu công nghiệp. Nghiên cứu này phân tích dữ liệu lượng đơn đăng ký và giấy chứng nhận sở hữu công nghiệp ở Việt Nam giai đoạn 2011-2022 nhằm đánh giá vai trò của tiếp cận các nguồn lực. Kết quả từ mô hình hồi quy Hiệu ứng cố định cho thấy cải thiện môi trường kinh doanh và gia tăng bình đẳng trong tiếp cận nguồn lực giúp tăng số lượng đơn đăng ký và văn bằng bảo hộ nhãn hiệu, sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, giải pháp hữu ích. Tuy vậy, chỉ một số tiếp cận nguồn lực nhất định tác động tích cực tới sở hữu công nghiệp gồm: đơn giản hóa thủ tục hành chính và nâng cao chất lượng lao động. Nghiên cứu đề xuất các chính sách cải thiện tiếp cận các nguồn lực nhằm thúc đẩy sở hữu công nghiệp cho doanh nghiệp tại các địa phương ở Việt Nam.
Tài liệu tham khảo
Barney, J. (1991). Firm resources and sustained competitive advantage. Journal of Management, 17(1), 99-120. https://doi.org/10.1177/0149206391017001.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2025). Tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường kinh doanh, nâng cao vị thế của nước ta trên các bảng xếp hạng toàn cầu. Truy cập tại: https://mpi.gov.vn/portal/Pages/2025-1-16/Tiep-tuc-cai-thien-manh-me-moi-truong-kinh-doanh-nej57ld.aspx. Ngày truy cập: 22/6/2025.
Branstetter, L. G., Fisman, R., & Foley, C. F. (2006). Do stronger intellectual property rights increase international technology transfer? Empirical evidence from US firm-level panel data. The Quarterly Journal of Economics, 121(1), 321-349. https://doi.org/10.1093/qje/121.1.321.
Chen, Z., He, Y., & Kwan, Y. K. (2024). The high-tech enterprise certification policy and innovation: quantity or quality?. Journal of the Knowledge Economy, 15(3), 14135-14171. https://doi.org/10.1007/s13132-023-01610-4.
Czarnitzki, D., & Hussinger, K. (2004). The link between R&D subsidies, R&D spending and technological performance (No. 04-56). ZEW Discussion Papers. https://hdl.handle.net/10419/24065.
Deininger, K., & Byerlee, D. (2012). The rise of large farms in land abundant countries: do they have a future?. World Development, 40(4), 701-714. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2011.04.030.
Farida, I., & Setiawan, D. (2022). Business strategies and competitive advantage: the role of performance and innovation. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 8(3), 163. https://doi.org/10.3390/joitmc8030163.
Ginarte, J. C., & Park, W. G. (1997). Determinants of patent rights: A cross-national study. Research Policy, 26(3), 283-301. https://doi.org/10.1016/S0048-7333(97)00022-X.
Griliches, Z. (1979). Issues in assessing the contribution of research and development to productivity growth. The Bell Journal of Economics, 92-116. https://doi.org/10.2307/3003321.
Hòa, N. T. (2022). HIệu quả giải quyết thủ tục hành chính cho doanh nghiệp tiếp tục được cải thiện đáng kể. Truy cập tại https://dangkykinhdoanh.gov.vn/vn/tin-tuc/595/6042/hieu-qua-giai-quyet-thu-tuc-hanh-chinh-cho-doanh-nghiep-tiep-tuc-duoc-cai-thien-dang-ke.aspx. Ngày truy cập 2/4/2025.
Howell, C., & Bainbridge, D. (2014). Intellectual property asset management: how to identify, protect, manage and exploit intellectual property within the business environment. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315849898.
Kim, M., & Lee, S. Y. (2011). The effects of government financial support on business innovation in South Korea. Asian Journal of Technology Innovation, 19(1), 67-83. https://doi.org/10.1080/19761597.2011.578426.
Klingebiel, R., & Rammer, C. (2014). Resource allocation strategy for innovation portfolio management. Strategic Management Journal, 35(2), 246-268. https://doi.org/10.1002/smj.2107.
Kumar, V., & Sundarraj, R. P. (2018). Global innovation and economic value. Springer India.
Lerner, J. (2009). The empirical impact of intellectual property rights on innovation: Puzzles and clues. American Economic Review, 99(2), 343-348. DOI: 10.1257/aer.99.2.343.
Li, L. (2024). Reskilling and upskilling the future-ready workforce for industry 4.0 and beyond. Information Systems Frontiers, 26(5), 1697-1712. https://doi.org/10.1007/s10796-022-10308-y.
Liu, Z., Mu, R., Hu, S., Wang, L., & Wang, S. (2018). Intellectual property protection, technological innovation and enterprise value—An empirical study on panel data of 80 advanced manufacturing SMEs. Cognitive Systems Research, 52, 741-746. https://doi.org/10.1016/j.cogsys.2018.08.012.
Mousavinia, S. F. (2024). Changes in social impacts of industrial heritage adaptive reuse in high-density residential environment: Reciprocal relations between social cohesion and perceived safety. Social Indicators Research, 172(1), 59-80. https://doi.org/10.1007/s11205-024-03308-9.
Nam, V. H., & Bao Tram, H. (2021). Business environment and innovation persistence: The case of small-and medium-sized enterprises in Vietnam. Economics of Innovation and New Technology, 30(3), 239-261. https://doi.org/10.1080/10438599.2019.1689597.
Nam, V. H., & Luu, H. N. (2022). How do human resource management practices affect innovation of small-and medium-sized enterprises in a transition economy?. Journal of Interdisciplinary Economics, 34(2), 228-249. https://doi.org/10.1177/02601079211032119.
Peteraf, M. A. (1993). The cornerstones of competitive advantage: a resource‐based view. Strategic Management Journal, 14(3), 179-191. https://doi.org/10.1002/smj.4250140303.
Pisano, G. P., & Teece, D. J. (2007). How to capture value from innovation: Shaping intellectual property and industry architecture. California Management Review, 50(1), 278-296. https://doi.org/10.2307/41166428.
Pham, D. A. (2025). The competitiveness and foreign direct investment. European Journal of Business and Management Research, 10(3), 120-124. 10.24018/ejbmr.2025.10.3.2644.
Popa, S., Soto-Acosta, P., & Palacios-Marqués, D. (2022). A discriminant analysis of high and low-innovative firms: the role of IT, human resources, innovation strategy, intellectual capital and environmental dynamism. Journal of Knowledge Management, 26(6), 1615-1632. https://doi.org/10.1108/JKM-04-2021-0272.
Raghupathi, V., & Raghupathi, W. (2017). Innovation at country-level: association between economic development and patents. Journal of Innovation and Entrepreneurship, 6(1), 4. https://doi.org/10.1186/s13731-017-0065-0.
Singh, B., & Kaunert, C. (2024). Cherish intellectual property towards global economic growth and competitiveness: Protecting innovation and creativity in business. In Unleashing the power of basic science in business (pp. 138-162). IGI Global. DOI: 10.4018/979-8-3693-5503-9.ch008
Skare, M., Gavurova, B., & Rigelsky, M. (2024). Quantification of the impact of innovations in industry and infrastructure for sustainable circular economy production and consumption. Journal of Innovation & Knowledge, 9(1), 100456. https://doi.org/10.1016/j.jik.2023.100456.
Tether, B., Mina, A., Consoli, D., & Gagliardi, D. (2005). A literature review on skills and innovation. How does successful innovation impact on the demand for skills and how do skills drive innovation. ESRC Centre for Research on Innovation and Competition University of Manchester, Manchester.
Vega-Jurado, J., Gutiérrez-Gracia, A., Fernández-de-Lucio, I., & Manjarrés-Henríquez, L. (2008). The effect of external and internal factors on firms’ product innovation. Research Policy, 37(4), 616-632. https://doi.org/10.1016/j.respol.2008.01.001.
VCCI (2022). Lần đầu tiền giới thiệu và công bố chỉ số Xanh cấp tỉnh. Truy cập tại: https://ninhbinh.gov.vn/kinh-te/lan-dau-tien-gioi-thieu-va-cong-bo-chi-so-xanh-cap-tinh-312012#:~:text=Ng%C3%A0y%2011/4%2C%20t%E1%BA%A1i%20H%C3%A0%20N%E1%BB%99i%2C%20Li%C3%AAn%20%C4%91o%C3%A0n,b%E1%BB%91%20Ch%E1%BB%89%20s%E1%BB%91%20Xanh%20c%E1%BA%A5p%20t%E1%BB%89nh%20(PGI). Ngày truy cập: 22/6/2025.
Vu, N. H., Bui, T. A., Hoang, T. B., & Pham, H. M. (2022). Information technology adoption and integration into global value chains: Evidence from small‐and medium‐sized enterprises in Vietnam. Journal of International Development, 34(2), 259-286. https://doi.org/10.1002/jid.3591.
Vu, N. H., Nguyen, L. D., & Le, B. N. T. (2023). Participation of less productive firms in global value chains in transition economies: An analysis of SOEs and private firms in Vietnam. Public Organization Review, 1-25. https://doi.org/10.1007/s11115-023-00734-0
Vu, N. H., Hoang, T. B., Thi Le, B. N., & Nguyen, T. V. (2025). Effects of non-technological innovation on technological innovation of small-and medium-sized enterprises: The role of the local business environment. Journal of General Management, 50(2), 93-111. https://doi.org/10.1177/030630702211350.
Wang, N., Cui, D., & Dong, Y. (2023). Study on the impact of business environment on private enterprises' technological innovation from the perspective of transaction cost. Innovation and Green Development, 2(1), 100034. https://doi.org/10.1016/j.igd.2023.100034.
Wernerfelt, B. (1984). A resource‐based view of the firm. Strategic Management Journal, 5(2), 171-180. https://doi.org/10.1002/smj.4250050207.
WIPO (2019). World Intellectual Property Report 2019. Available at: https://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/wipo_pub_944_2019.pdf. Truy cập: 17/3/2025.
Williams, L. K., & McGuire, S. J. (2010). Economic creativity and innovation implementation: The entrepreneurial drivers of growth? Evidence from 63 countries. Small Business Economics, 34(4), 391-412. https://doi.org/10.1007/s11187-008-9145-7.
